Mô hình giá được sử dụng nhiều trong phân tích kỹ thuật. Khi nhận diện được các dạng mô hình giá, nhà đầu tư, trader sẽ dự đoán được xu hướng tiếp theo để lên lệnh giao dịch phù hợp.
1. Mô hình giá là gì?
Mô hình giá - tiếng Anh là Price Pattern - là một biểu đồ của giá, mô phỏng tất cả những việc mua và bán đang diễn ra trong một khoảng thời gian nhất định. Chúng thường có những hình dạng nhất định và lặp lại nhiều lần trước đó, đây chính là căn cứ để trader dự đoán những biến động, xu hướng giá tiếp theo.
Trên bảng đồ thị, sau khi nối các điểm giá lại với nhau trong 1 khoảng thời gian cụ thể, và tạo ra các hình dạng như mô hình vai đầu vai, mô hình đỉnh kép, mô hình 2 đỉnh, 2 đáy… qua đó, sẽ gợi ý cho trader biết diễn biến tiếp theo của giá sẽ thế nào, dựa trên những dữ liệu từ quá khứ
Mô hình giá được sử dụng phổ biến trong phân tích kỹ thuật
Nhìn vào mô hình giá có thể thấy trong cuộc đấu tranh giữa bên mua và bên bán thì bên nào đang kiểm soát thị trường. Giao dịch với mô hình giá cũng đang rất phổ biến hiện nay, các trader cần phải nắm rõ chuyển động của giá trước khi chúng thực sự diễn ra.
Một ví von vui rằng: Mô hình giá giống như máy dò mìn, giúp tìm ra các điểm chôn mìn trên biểu đồ giá giúp trader hành động sớm hơn trước khi chúng phát nổ để có thể thu về lợi nhuận tối đa.
2. Các dạng mô hình giá phổ biến
Có rất nhiều dạng mô hình giá, có thể chia ra làm hai loại là mô hình giá đảo chiều và mô hình giá tiếp diễn.
2.1 Mô hình giá đảo chiều
- Mô hình kim cương - Diamond Top - được tạo nên bởi 2 hình tam giác hợp lại có hình dáng gần giống như viên kim cương.
Mô hình này xuất hiện trong một xu hướng tăng và báo hiệu sự đảo chiều từ tăng sang giảm.
Ở mô hình kim cương, hai đường hỗ trợ bên dưới kết hợp với hai đường kháng cự bên trên tạo thành mức đỉnh và mức đáy.
Sau khi giá giảm phá vỡ cạnh bên phải của hình thoi là dấu hiệu giá đảo chiều và nhà đầu tư có thể đặt lệnh bán để kiếm lời.
Mô hình kim cương
- Mô hình vai đầu vai - Head And Shoulders - có 1 đỉnh gọi là vai phải, 1 đỉnh cao hơn gọi là điểm đầu và kết thúc bằng 1 đỉnh thấp hơn gọi là vai trái, báo hiệu sự đảo chiều trong tương lai. Có 2 loại là vai đầu vai thuận (giá đảo chiều từ tăng sang giảm) và vai đầu vai ngược (từ giảm sang tăng)
Mô hình vai đầu vai
- Mô hình 2 đáy - Double Bottom (giống chữ W), thường xuất hiện ở cuối xu hướng giảm và là tín hiệu dự báo thị trường chuẩn bị đảo chiều theo hướng tăng. Lúc này giá sẽ dần giảm xuống đáy thứ nhất sau đó phục hồi cao hơn một chút rồi tiếp tục giảm tạo thành đáy thứ 2. Lúc này, giá sẽ không giảm xuống nữa mà tiếp tục tăng.
Mô hình 2 đáy
- Mô hình 3 đáy - Triple Bottom - gồm 3 đáy và 2 đỉnh có dạng chữ A. Đoạn cuối cùng của mô hình 3 đáy là một điểm đột phá (breakout) nằm trên đường kháng cự.
Mô hình 3 đáy
- Mô hình 2 đỉnh - Double Top (giống chữ M) báo hiệu đảo chiều từ tăng sang giảm. Khi giá thị trường đang tăng, gặp vùng kháng cự mạnh không vượt qua được, giá sẽ tạo một nhịp giảm tạo thành đỉnh thứ nhất.
Tiếp theo giá không vượt qua được đường hỗ trợ, quay ngược đầu tăng tạo đáy lần 1. Tương tự giai đoạn trước, khi gặp kháng cự giá sẽ lại quay đầu giảm để tạo thành đỉnh thứ hai. Cuối cùng có một điểm đột phá vượt khỏi đường hỗ trợ là dấu hiệu cho thấy mô hình 2 đỉnh hoàn thành. Đây là lúc tốt nhất nhà đầu tư đặt lệnh bán ra.
Mô hình 2 đỉnh
- Mô hình 3 đỉnh - Triple Top gồm 3 đỉnh gần bằng nhau và 2 đáy xếp cạnh nhau như hình 3 ngọn núi, báo hiệu đảo chiều từ tăng sang giảm. Mô hình này thường được hình thành trong vòng từ 3 đến 6 tháng. Trước khi đỉnh thứ ba xuất hiện thì nhiều người thiếu kiên nhẫn dễ bị nhầm với mô hình 2 đỉnh.
Mô hình 3 đỉnh
2.2 Mô hình giá tiếp diễn
- Mô hình nêm - Wedge Pattern thường xuất hiện sau một xu hướng tăng hoặc giảm, báo hiệu giá có thể đảo chiều hoặc tiếp diễn xu hướng trước đó. Cấu tạo đường giá mô hình nêm gồm hai đường hỗ trợ ở dưới và đường kháng cự bên trên. Cuối cùng đường dốc lên hoặc dốc xuống gặp nhau tại một điểm thành hình cái nêm hoàn chỉnh. Có hai loại là mô hình nêm giảm (Falling Wedge) và mô hình nêm tăng (Rising Wedge).
Mô hình nêm
- Mô hình tam giác - Triangle báo hiệu sự tạm dừng của xu hướng. Lúc này cả bên mua và bán đều không quyết liệt. Có ba loại là mô hình tam giác tăng, mô hình tam giác cân và mô hình tam giác giảm.
Mô hình tam giác
- Mô hình chữ nhật - Rectangle xuất hiện khi giá bị kìm hãm giữ 2 đường hỗ trợ và kháng cự song song với nhau. Đây là giai đoạn tạm dừng đấu đá của hai bên mua - bán đồng thời cho thấy sự tích luỹ về giá trước khi tiếp tục xu hướng lúc đầu.
Mô hình chữ nhật
- Mô hình lá cờ - Flag khá giống với mô hình chữ nhật ở trên là giá nằm giữa 2 đường hỗ trợ và kháng cự song song nhau.
Tuy nhiên, ở mô hình này có thêm phần cán cờ có xu hướng ngược lại với phần lá cờ. Mô hình cờ xuất hiện cho thấy dấu hiệu giá sẽ tiếp tục đi theo đúng xu hướng.
Mô hình lá cờ
- Mô hình cờ đuôi nheo - Pennant thường xuất hiện sau một xu hướng mạnh. Đây là kết quả ra sau một đợt tích lũy ngắn, trước khi giá của thị trường tiếp tục di chuyển theo hướng ban đầu. Mô hình cờ đuôi nheo được nhiều trader áp dụng vào dự đoán xu hướng giá tiếp theo.
Mô hình cờ đuôi nheo
- Mô hình cốc và tay cầm - Cup and Handle thường xuất hiện trong một xu hướng tăng và báo hiệu sự tiếp diễn xu hướng. Mẫu hình này cũng có thể xuất hiện trong một xu hướng giảm và dự báo giá sẽ đảo chiều tăng lên.
Mô hình cốc và tay cầm
3. Ưu và nhược điểm của việc phân tích mô hình giá
3.1 Ưu điểm khi phân tích kỹ thuật bằng mô hình giá
Mô hình giá có hình dạng trực quan, tên dễ hiểu cho nên dễ ghi nhớ và áp dụng.
Các mẫu mô hình giá dễ nhận diện nên độ chính xác khá cao.
Trước khi nhận được tín hiệu từ các chỉ báo kỹ thuật, nhà đầu tư có thể ứng dụng mô hình giá để dự đoán và vào lệnh sớm hơn.
3.2 Những hạn chế của việc phân tích mô hình giá
Cần kiên nhẫn khi phân tích mô hình giá
Chỉ khi mô hình hoàn thành mới có thể đưa ra dự báo xu hướng giá.
Giá thị trường thường rất phức tạp và biến động không ngừng. Vì vậy, mặc dù trên lý thuyết nó rất dễ nhìn nhưng khi xem trên biểu đồ thực tế thì không phải lúc nào cũng xuất hiện mô hình chuẩn.
Đôi khi sẽ có những tình huống phá vỡ giả.
Nhiều trường hợp xuất hiện mô hình lồng trong mô hình, khiến nhà đầu tư bối rối, không biết nên giao dịch thế nào mới phù hợp.
4. Những lưu ý khi giao dịch với mô hình giá
Đối với các mô hình giá đảo chiều, hãy đợi giá phá qua đường trendline (đường nối giữa các đỉnh hoặc các đáy với nhau) thì mới bắt đầu vào lệnh mua hoặc bán.
Đối với các mô hình giá tiếp diễn nên đợi giá break qua khỏi trendline rồi mới vào lệnh.
Nên kết hợp phân tích mô hình giá với các chỉ báo khác để giao dịch hiệu quả
Hãy kiên nhẫn chờ đợi giá phá qua trendline, neckline, không nên sốt ruột rồi tự tưởng tượng hoặc vẽ trước mô hình.
Hãy áp dụng với các chỉ báo khác để đưa ra lựa chọn chuẩn nhất. Khi giao dịch các trader cần phải chờ đợi mô hình giá hình thành hoàn chỉnh và có điểm xác nhận thì mới đặt lệnh./.
